ยังอยู่ด้วยกันในซีรีย์ทบทวนเรื่องส่วนประกอบต่างๆของระบบคอมพิวเตอร์ วันนี้มาถึงคิวของ RAM หรือแปลเป็นภาษาทางการที่เข้าใจยากๆว่า "หน่วยความจำหลัก" มันคือพื้นที่สำหรับเก็บข้อมูลหรือคำสั่งที่กำลังทำงานอยู่ขณะนั้น ก็เลยเกิดคำถามว่าในเมื่อมีฮาร์ดดิสอันใหญ่โตมโหราฬอยู่แล้วทำไมต้องมี RAM ซึ่งพื้นที่จะว่าไปแล้วก็น้อยกว่าฮาร์ดดิสมาก คือ ปัจจุบันเครื่องจะติดตั้งให้ประมาณ 2 - 4 GB และหากย้อนไปสัก 10 ปีที่แล้วใครมีถึง 256 MB ก็เทพแล้ว เห็นได้ชัดว่า RAM มีพื้นที่น้อยกว่าฮาร์ดดิสมาก นั่นก็หมายความอีกว่า RAM มีราคาแพงกว่าฮาร์ดดิส และเหตุที่มันแพงกว่ามากก็เพราะมันทำงานได้รวดเร็วกว่า มีการขนส่งข้อมูลได้ไวกว่าฮาร์ดดิสหลายเท่านั่นเอง เป็นเหตุผลว่าทำไมต้องมี RAM หรือจะกล่าวให้เข้าใจง่ายขึ่นก็คือถ้าไม่มี RAM เวลาที่ซีพียูจะเรียกอะไรขึ้นมาทำงานก็ต้องเข้าไปล้วงค้นหาในฮาร์ดดิส ที่ทั้งมีข้อมูลมากมายและยังทำงานได้เชื่องช้ากว่ามาก ก็จะทำให้ระบบช้าไม่กระดิกเลย ดังนั้นถ้าหากซีพียูต้องการอะไรจึงดึงสิ่งนั่นมาพักไว้บน RAM ก็ทำงานได้ไวกว่า ดังนั้นไม่ต้องสงสัยเลยว่ายิ่งเครื่องมี RAM มากก็ยิ่งทำงานได้ไวขึ้นหรือเปิดอะไรหลายอย่างพร้อมกันได้มากกว่า
      ถ้าหากย้อนไปดูบทความที่แล้วที่กล่าวถึงซีพียูจะเห็นว่าภายในซีพียูก็มีหน่วยความจำภายในไว้ใช้ของตัวเองเช่นกันก็คือ Cache Memory ที่เร็วกว่า RAM และ RAM ก็ไวกว่าฮาร์ดดิส ดังนั้นซีพียูจะเรียกข้อมูลที่ใช้บ่อยๆหรือกำลังใช้อยู่ขึ้นมาพักในหน่วยความจำที่ใกล้ตัวเองที่สุดไวที่สุดตามลำดับก่อนเพื่อการทำงานที่รวดเร็วนั่นเอง

      ประเภทของ RAM นั้นสมัยก่อนก็มี EDORAM, SDRAM, RAMBUS และปัจจุบันอยู่ในเทรนด์ของ DDRSDRAM ซึ่งก็พัฒนามาถึง DDR3 กันแล้ว โดย DDRSDRAM เป็นการพัฒนามาจาก SDRAM นั่นคือแทนจะรับส่งข้อมูลไปกลับได้ครั้งเที่ยว ก็มาเป็นรับส่งได้ทั้งไปกลับในครั้งเดียวกันได้เลยเสมือนทำงานไวขึ้นเป็นสองเท่า แต่ประสิทธิภาพของ RAM จริงๆแล้ววัดกันที่แบนวิธหรือความกว้างของช่องทางในการส่งผ่านข้อมูลมากกว่า ยิ่งมากยิ่งไว โดยจะทำงานสัมพันธ์กับ FSB บนซีพียูด้วยมีหน่วยเป็น MHz เช่นกันเช่น 400, 800 หรือมากกว่านั้น ซึ่งอาจจะแปลงหน่วยเป็น MB ต่อวินาทีก็สามารถบ่งบอกความไวของ RAM ได้เช่นกัน
      รูปร่างหน้าตาของมันก็เป็นแผงวงจรยาวๆ ผอมๆ มีซี่ทองเหลืองไว้เสียบลงบน Slot บนเมนบอร์ด ซึ่ง RAM แต่ละรุ่นแต่ละชนิดก็จำนวนซี่ทองเหลืองหรือ pin ที่ต่างกัน ดังนั้นต้องเลือกให้ตรงกันด้วย